چگونه عزت نفس کودک خود را بسازیم ؟
امنیت احساسی ، شالوده ای است که عزت نفس کودک بر آن بنا می شود . ساخت عزت نفس با درک ، اعمال و گفتار شما صورت می گیرد . وقتی خودتان به توانمندی کودکتان ایمان داشته باشید می توانید او را به داشتن ایمان نسبت به خودش تشویق نمایید .
عزت نفس چیست ؟
عزت نفس یعنی میزان احساس خوب نسبت به خود است . عزت نفس کودکان کلمه به کلمه و تجربه به تجربه ساخته می شود . عزت نفس ، دانستن این است که دوست داشته می شوید و متعلق به خانواده ای هستید که برایتان ارزش قائل هستند . همچنین عزت نفس از شناخته و تشویق شدن ، احساس توانمندی و اطمینان نسبت به آینده و باور به این حقیقت برخاسته می شود که می تواند سهم مثبتی در این دنیا داشته باشد .
رشد عزت نفس از همان بدو تولد آغاز می شود . وقتی نوزادان یاد می گیرند که چگونه غلت بزنند ، بنشینند و پس از تلاش بسیار روی پایشان بایستند ، ایمان به توانایی انجام کار ها از طریق تلاش و کوشش در آن ها شکل می گیرد . در نو پایان ، عزت نفس با انجام کار های مهمی چون راه رفتن و .... ایجاد می شود .طبق نظر روانشناس کودکان با امنیت احساسی که دارند در سنین پیش دبستانی این اعتماد به خود را دارند که اگر تلاش کنند ، می توانند مهارت جدیدی را بیاموزند ، موفق شوند . با افزایش سن نقش روابطشان با بزرگ تر ها در بیشتر شدن عزت نفسشان پر رنگ می شود و دید آن ها نسبت به خود متغیر تر و اثر پذیر می شود .
بر اساس مطالعات بهترین روانشناسی کودک عزت نفس منشا های زیادی دارد : توانمندی آن ها در مدرسه ، دوستی ها ،، روابط و تجربه مراحل مهم زندگی . عزت نفس بر تمام جنبه های زندگی کودک اثر می گذارد و شما به عنوان والدین ، در بهترین جایگاه ساختن آن قرار دارید .
عزت نفس خود والدین
کودکان با مشاهده ی والدینشان ، در مورد عزت نفس می آموزند . وقتی کودکتان می فهمد که احساس خوبی در مورد خود دارید و به خودتان احترام می گذارید ، می آموزد که خودش را دوست داشته باشد و مراقب خود باشد . برای مثال به عنوان والدین دستاورد های خود در خوب انجام دادن کار ها را بیان کنید ، از انتقاد کردن خود بپرهیزید و سعی کنید در مورد خود مثبت حرف بزنید ، مراقب سلامتی خود باشید و با دوستانتان وقت بگذرانید . بسیاری از مادر ها خواسته های خود را در اولویت اخر قرار می دهند و وقت گذاشتن برای خود را خود خواهی می دانند . مادرانی که به خودشان توجه ندارند از نشانه های فیزیکی و احساسی استرس بیشتری دارند و احساس خستگی دارند و زود رنج می شوند و کودکشان را بیشتر مورد نکوهش قرار می دهد . راه های بسیاری برای مراقبت از خود وجود دارد که از میزان استرس شما می کاهند ، عزت نفس و خوشحالیتان را افزایش می دهند و شما را به والدین بهتری تبدیل می کند .
چه چیز هایی به عزت نفس کودک لطمه وارد می کند ؟
طبق نظر مشاوران مراکز مشاوره تهران تعارض و دعوا مداوم بین والدین یا اعضای خانواده ، زبان بدن مثل آه کشیدن ، اخم کردن یا جای دیگری را نگاه کردن وقتی کودک چیزی طلب می کند ، استفاده از حرف های دلسرد کننده وقتی می خواهد تلاش برای انجام کاری و یا مهارتی کند ، اصرار بر بی نقص بودن و انتظار انجام دادن کار هایی که مناسب سن کودک نیست ، مقایسه کردن او با خواهر ها و برادر ها یا دوستانش ، انتقاد کردن از کار هایش ، سرکوب کردن امید ها و آرزو هایش ، مدیریت کردن و کنترل کردن او و حتی تصمیم گیری به جای او ، نادیده گرفته احساساتش و تاکید زیاد بر اشتباهاتش و تهدید کردن کودک ، فریاد زدن یا مجبور کردن او به انجام دادن کار ها ، مورد آزار و اذیت قرار دادن او ، نادیده گرفتن تلاش هایش ، نادیده گرفتن نیاز هایش و ....
کودکان با عزت نفس بالا چگونه هستند ؟
خوش حال هستند و بی ارزشی ، احساس گناه و فشار و استرس کمتری دارند و توانایی دوست یابی دارند می توانند دوستی خود را حفظ کنند ، از چالش ها لذت می برند و خود را لایق احترام و بر آورده شدن نیاز های اولیه شان مانند غذا ، سر پناه ، عشق و .. می دانند . نقاط ضعف و قوی خود را می دانند و می توانند از نظر فیزیکی و احساسی از خود مراقبت کنند بر اساس نظر روانشناس کودک مرکز مشاوره ازدواج خوب در آینده می توانند تحصیلات خود را ادامه داده و به پایان برسانند و شغل مناسب را پیدا کنند و همچنین به احتمال کمی دچار مشکلات سلامتی و روانی مانند افسردگی و اضطراب می شوند و ارتباط آن ها با همسر و فرزندان نیز مناسب خواهد بود .
نوع صحبت کردن و کلمات می تواند سازنده یا مخرب باشد مثلا اگر پیوسته کودک خود را سرزنش کنید عزت نفس او را تخریب می کنید زیرا کودکان همه ی حرف ها را به خود می گیرند و همه ی حرف ها را باور می کنند و نظرات منفی را بیشتر جذب خود می کنند .
منبع : کلینیک روانشناسی انتخاب نو