چه زمانی می توانیم بگوییم که کودکمان بیش فعال است ؟
اختلال کمبود توجه بیش فعالی به پر جنب و جوش بودن کودکان دلالت دارد و می توان گفت که به فعالیت بیش از حد ، حواس پرتی ، بی قراری و کم بودن توجه اشاره دارد . وجود مشکلاتی در تمرکز و حفظ توجه و بیش فعالی تکانشگری و باید حد اقل شش ماه این علائم وجود داشته باشد و شروع آن ها قبل از سن 7 سالگی باشد .
نشانه های کم توجهی چیست ؟
زمانی می توانیم بگوییم که فرد کم توجه است که اغلب در تداوم توجه روی یک تکلیف و یا بازی مشکل دارد و نمی تواند توجه کامل به جزییات داشته باشد و یا این که در فعالیت های مدرسه هم بی دقت است . این کودکان وقتی که با آن ها صحبت می کنند گوش نمی دهد . و نمی تواند دستورالعمل ها را دنبال کند و توانایی کم کردن تکالیفش را ندارد و بی نظمی در این کودکان اغلب دیده می شود و از آن جایی که این کودکان در توجه مشکل دارند توانایی انجام فعالیت های درسی را ندارند و اغلب اشیا و وسایل خود را گم می کنند و فراموش کار هستند و به خاطر محیط خیلی زود تمرکز خود را از دست می دهد .
نشانه های پر تحرکی چیست ؟
چنین کودکانی پیوسته وول می خورند و در مکان هایی مانند مدرسه و یا هر جایی که باید بنشینند را ترک می کنند . چنین کودکانی زیاد می پرند و می دوند و توانایی شرکت در فعالیت های آرام بخش و اهسته را ندارند . این کودکان خیلی صحبت می کنند و نشانه های تکانشگری نیز در آن ها دیده می شود و قبل از این که سوال تمام شود پاسخ می دهد و صحبت دیگران را قطع می کند . و توانایی انتظار کشیدن ندارد .
این کودکان با شکایت هایی مثل پر تحرکی ، ناسازگاری و درس نخواندن و بی علاقگی به انجام تکلیف ، بی دقتی در دیکته ها و پر خاشگری از سوی والدینشان به روانشناسان تهران مراجعه می کنند . این کودکان همچنین از انجام فعالیت های مدرسه سرباز می زنند ولی با بازی کردن مشکلی ندارند . طبق نظر روانشناس وسواس این کودکان ممکن است در کنار این اختلال به اختلال تیک ، اختلال وسواسی جبری ، اختلالات خلقی ، اختلال سلوک ، اختلال اضطرابی و اختلال یادگیری نیز دچار باشند .
اختلال بیش فعالی از چه زمانی شروع می شود ؟
اختلال بیش فعالی اختلالی است که با نشانه های پر تحرکی ، تکانشگری ، و نقص در توجه بروز می نماید . برخی از نشانه ها باید قبل از 7 سالگی شروع شده باشد و بر اساس نوع علائم می توان آن را به سه نوع عمدتا پر تحرک ، عمدتا بی توجه و مخلوط تقسیم نمود . برای هر نوع باید حداقل 6 نشانه پر تحرکی یا کم توجهی وجود داشته باشد . در سنین قبل از مدرسه پر تحرکی بارز تر است و بیشتر قابل شناسایی است ولی نوع عمدتا کم توجه در بچه های دبستانی زمانی که به انجام تکالیف نیازمند توجه دچار مشکل می شود بارز تر است و بیشتر قابل شناسایی است و این کودکان در تداوم ارتباط با همسالانش ، عملکرد تحصیلی و اجتماعی دچار مشکل بوده و به دلیل نا توانی در رسیدن به اهدافشان احساس شکست پیدا کرده و دچار ناکامی می شوند و این مسئله اعتماد به نفس آن ها را دچار اشکال می کند .
آیا علائم بیش فعالی در کودکان به مرور زمان از بین می رود ؟
طبق نظر مشاوران مطب مشاوره انتخاب نو در بسیاری از کودکان علایم بیش فعالی از بین می رود با این حال داده ها نشان می دهد که 50 الی 70 در صد کودکان ، برخی از علایم را در دوران نوجوانی نیز دارند و حدود 50 درصد آن ها ، علایم مداوم را تا بزرگسالی نشان می دهند . با این حال حتی در حالت مزمن و مداوم ، تعداد علایم در طول نوجوانی کاهش می یابدو حتی در دوران بزرگسالی کمتر نیز می شود . نوع علایم نیز تغییر می کند ، بیش فعالی از بین رفته و کمرنگ می شود ، هر چند بزرگسالان دارای بیش فعالی اغلب بی قراری روانی خود را به عنوان بی قراری فیزیکی تعبیر خواهند کرد . از نظر مطالعات بیولوژیکی کاهش علایم احتمالا نشان دهنده ی رشد و رسش مغز است که در طول دوران نوجوانی و بعد از آن ادامه می یابد .
از چه سنی باید نگران بود که کودک بیش فعالی دارد ؟
بیش فعالی از 3 سالگی می تواند تشخیص داده شود . در پیش دبستانی ها بیش فعالی شامل سطح بالای فعالیت ، ناتوانی در ادامه دادن به فعالیت ها ، دشواری در پیروی از دیگران ، تطبیق رفتاری ضعیف ، ناتوانی در تعاملات اجتماعی ، بازی های پرخاشگرانه یا تخریبی شدید باشد . مشکلات خواب ، رفتار های مشاجره ای و کج خلقی و قهر کردن نیز شایع است . طبق نظر روانشناس افسردگی رفتار این کودکان عمدتا نا بالغ و خارج از کار و محیط اطراف می باشد . تمام این موارد می تواند منجر به تعارض هایی در داخل خانواده شود ، تمام این موارد می تواند منجر به تعارض هایی در داخل خانواده شود و پدر و مادر را به شدت وارد اختلافات و مشاجرات نماید به همین دلیل توجه به آن از سوی متخصصی مناسب و اجرای شیوه های درمانی مناسب با سن و شرایط کودک مهم می باشد .
منبع : کلینیک روانشناسی انتخاب نو